Dodaarsonderzoek in 2024

Het bestuur stelt voor om dit voorjaar met de VWG de Dodaars te tellen. Ook in 2020 zochten we van de Brabantse Wal tot het Schelde-Rijnkanaal naar onze kleinste fuut. We toen vonden 60 territoria, waarvan aanvankelijk 33 in het Natura 2000-reservaat “De Brabantse Wal” (Figuur 1). Omdat veel vennen in 2020 snel droogvielen, mislukten de meeste broedsels. Wellicht week een deel voor een vervolglegsel uit naar het Zeekleigebied waar het aantal paren geleidelijk wat toenam: Dodaars 2020 Veerkracht.

Inmiddels hebben we de natste winters ooit achter de rug en veel vennen raakten (tijdelijk) gevuld. Zou dat tot herstel van de populatie op de Brabantse Wal leiden?

Wil je meedoen?

Kies een gebied uit tabel 1 of 2 en meld dat op: Info@VWGBOZ.nl. De Dodaars zit vaak op vogelrijke plekken! Hun roepactiviteit is het hoogst in vroege ochtend en late avond. Het is de bedoeling om met deelnemers oefenbezoeken te maken, bij voorbeeld bij het Bloempjes-ven, de Noordpolder of de Hogerwaardpolder.

Welke waarnemingen gebruiken?

Richtlijnen vind je op de Sovon site: Dodaars broedvogeltellingen. Elke waarneming in broedbiotoop telt mee, met nadruk op baltsende vogels (hoge triller, veelvuldig in duet tussen partners), paren in broedbiotoop (maken onderling vaak ruzie), bezoek aan nestplaats en paren met jongen (met kleine jongen vaak onopvallend, bedelroep van grotere jongen luid). Voor een territorium is minstens eenmaal zang tussen de datumgrenzen (5-4 t/m 5-7) nodig.

LET OP: Twee zingende vogels vlak bij elkaar als duet van één paar noteren (broedcode 5). Solitaire paren in onoverzichtelijk biotoop kunnen onopvallend zijn. Afspelen van baltsroep kan zinvol zijn. Neem je tijd en probeer alle paren te lokaliseren. Biotoopkeus zeer gevarieerd (inclusief bosvijver of zelfs gietwaterbassin, soms zeer kleine plasjes); denk dus niet te snel dat een broedgeval uitgesloten is. Mannetje kan jongen verzorgen terwijl het vrouwtje een nieuw legsel bebroedt.

Waarnemingen liefst noteren in iOBs of ObsMap, of op waarnemingen.nl. De broedcode invullen: 1. adult in broedhabitat; 2 balts/zang; 3 paar in broedhabitat; 5 baltsend paar (of duetzang); 12 net uitgevlogen jongen; 14 ouder brengt voedsel.

LET OP: bij broedvogels tellen we territoria, geen individuen. Twee vogels tezamen op een ven noteer je als één stip met code 3 (broedpaar). Als een ouder vier pullen voert, dan slechts één stip met broedcode 14 invoeren.

Versie om af te drukken: https://vwgboz.nl/wp-content/uploads/2024/03/Dodaarsonderzoek-2024.pdf

Tabel 1. Dodaarzen op de Brabantse Wal in 1990-96 en in 2020. n.a.: ven niet aangelegd of nog niet hersteld.
Terrein	1990-96	2020	Wie telt in 2024?
Zoomland	6	1
Wouwsche Plantage en steenfabriek	3	0
Mattemburgh-Oost	4	4
Mattemburgh-West	n.a.	1
Kooiheide (n.a.), Paardenven	1	2
Moseven, Wasscheven	2	4
Voormalige groeve Boudewijn	1	2
Landgoed Groote Meer	28	13
Akkerenven, Kortenhoeff	n.a.	5
Wasven, Kortenhoeff	1	1
Totaal Natura 2000	46	33
Bergse Heide	1	0
Hoogerheide: Bunkerbaan, Retentiebekken	n.a.	2
Vliegbasis Woensdrecht, Afgelaten Ven	5	1
Boslust/Vrederust	1	2
Zanderijen	4	0
Brabantse Wal, buiten Natura 2000	11	5
Totaal Zandregio / Brabantse Wal	57	38

Tabel 2. Dodaarzen in de Zeekleiregio in 1990-96 en in 2020. In 1990-96 was een aantal plassen en kreken nog niet aangelegd of hersteld (n.a.). * wellicht enkele meer.
Terrein	1990-96	2020	Wie telt in 2024?
Markiezaat, Hogerwaardschor	33	0*
Markiezaat, Klein Markiezaat	2	4
Totaal Natura 2000	35	4*
Molenplaat, opgespoten	3	0
Bergse Plaat	0	1
Kreekraksluizen – Oost, natuurbouw	0	2
Totaal voormalige Oosterschelde	38	7*
Polders
Hogerwaardpolder	2	5
Caterspolder	0	1
Totaal zeekleipolders	2	6
Noordpolder Ossendrecht	n.a.	7
Augustapolder	n.a.	2
Totaal Laagveenpolders	0	9
Totaal Zeekleiregio	40	22*