Zwarte Specht hakt gaten in bestemmingsplan Bergsche Heide

Zoals te lezen was in BN/DeStem van 27-12-2019 heeft de Raad van State (RvS) op 24 december j.l. een streep gezet door het bestemmingsplan ‘Poortgebied Bergsche Heide en ontsluitingsweg’ van de gemeente Bergen op Zoom. Dat plan voorziet in een ‘recreatieve poort’ voor het ‘landschapspark’ Bergsche Heide bij de A4 in de oksel van afslag Bergen op Zoom-Noord. Dit ‘landschapspark’ (wie bedenkt zo’n naam?) zou een Van der Valk hotel, fastfoodrestaurants van Mac Donalds en van Kentucky Fried Chicken, een tankstation en een nieuwe ontsluitingsweg gaan omvatten. Tegen dit plan zijn omwonenden, een aardbeienteeltbedrijf en de milieuverengingen Benegora en IVN Groene Zoom in beroep gegaan bij de RvS. Ze vrezen onder meer dat deze ontwikkelingen extra stikstofuitstoot zullen veroorzaken en daarmee het Natura 2000-gebied Brabantse Wal aantasten (zie Uitspraak Raad van State, 24-12-2019).

Leden van onze VWG deden in 2017 veel moeite om Zwarte Spechten op de Brabantse Wal op te sporen. Ons onderzoek en een neststudie door HAS studenten lieten zien dat die soort in aantal afneemt en dat de huidige populatie 26 (23 – 29 territoria) ver onder het Natura2000 instandhoudingsdoel (40 broedparen) is gezakt (zie artikel in Veerkracht_2018_23-1). Eén van de verklaringen voor die afname is dat stikstofdepositie zijn leefgebied ernstig aantast. Stikstofdepositie leidt tot sterke vergrassing van de bossen, die weer kan leiden tot een afname van bosmierkolonies. Mieren zijn een belangrijke voedselbron zijn voor Zwarte Spechten, Rode bosmieren vooral in de winter (zie artikel in Limosa over Zwarte Specht).

De RvS oordeelt dat de natuurtoets over het leefgebied van de Zwarte Specht aangeeft dat de actuele kwaliteit van zijn leefgebied negatief is en dat zijn populatietrend neutraal tot negatief is. Dit is mede het gevolg van stikstofuitstoot die zijn voedsel en leefgebied aantast, zoals hierboven geschetst. De RvS komt tot de conclusie dat het bezwaar van omwonenden en milieuverenigingen gegrond is, omdat niet is uitgesloten dat de extra stikstofbelasting door dit ‘landschapspark’ significante gevolgen heeft voor het Natura 2000-gebied Brabantse Wal (voor letterlijke tekst zie: Uitspraak Raad van State, 24-12-2019).

Dit alles geeft ook aan dat de inspanningen en tellingen van de VWG zo af en toe wel degelijk mee kunnen wegen bij besluitvorming over natuur, milieu en infrastructuur in onze regio.

Hidde Bult,

27 december 2019